त्रिककुदि बहुव्रीहौ ककुदशब्दस्य लोपः समासान्तो निपात्यते पर्वते ऽभिधेये। त्रीणि ककुदान्यस्य त्रिककुत् पर्वतः। ककुदाकारं पर्वतस्य शृङ्गं ककुदम् इत्युच्यते। न च सर्वस्त्रिशिखरः पर्वतः त्रिककुत्। किं तर्हि? संज्ञैषा पर्वतविशेषस्य। पर्वते इति किम्? त्रिककुदो ऽन्यः।
अनवस्थार्थमिदम्()। पर्वतेऽन्यपदार्ते मुख्यं ककुटं न सम्भवति;
उच्यते चेदम्()--त्रिककुत्? पर्वत इति।
तत्र सामथ्र्यात्ककुदाकारे पर्वतशिखरे सादृश्यात्? ककुदशब्दो वत्र्तते,
तस्येदं ग्रहणं ककुदाकाराणि श्रृङ्गाणि तस्य सर्वस्य त्रिककुदभिधानं प्राप्नोति? अत--"न च" इत्यादि। "उच्यते" इति प्रकृतेन सम्बन्धः। "संज्ञैषा" इत्यादि। एतेन यस्यैषा संज्ञा त्रिककुच्छब्देनोच्यत इति तद्दर्शयति।
एतच्च निपातनात्? "स्त्रियां संज्ञायाम्()"
५।४।१४३ इत्यतः संज्ञाग्रहणानुवृत्तेर्लभ्यते।
ननु चाभिधेयनियमोऽपि तत एव लभ्यत इति पर्वतग्रहणं न कत्र्तव्यम्()? नैतदस्ति;
शैलीयमाचार्यस्य यत्? प्रसद्धेष्वपि नित्यरेष्वभिधेयनिमित्तमाचष्टे, यथा--"पुष्यसिद्ध्यौ नक्षत्रे"
३।१।११६ इति,किं पुनर्यत्र प्रसिद्धिर्नास्ति! सा तु लौकिकी॥