महोपदेशविंशतिकम्
(महोपदेशविंशतिका)
प्रपञ्चोत्तीर्णरूपाय नमस्ते विश्वमूर्तये ।
सदादिव्यप्रकाशाय स्वात्मनेऽनन्तशक्तये ॥ १॥ (सदानन्दप्रकाशाय)
त्वं त्वमेवाहमेवाहं त्वमेवासि न चास्म्यहम् ।
अहं त्वमित्युभौ न स्तो यत्र तस्मै नमो नमः ॥ २॥
अन्तर्देहे मया नित्यं त्वमात्मा च गवेषितः ।
न दृष्टस्त्वं नचैवात्मा यच्च दृष्टं त्वमेव तत् ॥ ३॥
भवद्भक्तस्य सज्ञातभवद्रूपस्यथ मे पुनः । (सञ्जात) (मेऽधुना)
त्वामात्मरूपं सम्प्रेक्ष्य तुभ्यं मह्यं नमो नमः ॥ ४॥
एतद्गचननैपुण्यं यत्कर्तव्येतिमूलया । (मत्कर्त्तव्यं हि मूलतः)
भवन्मायात्मनस्तस्य केन कस्मिन् कुतो लयः ॥ ५॥
अहं त्वं त्वमहं चेति भिन्नता नावयोः क्वचित् ।
समाधिग्रहणेच्छाया भेदस्यावस्थितिर्ह्यसौ ॥ ६॥
त्वमहं सोऽयमित्यादि सोऽनन्तानि सदा त्वयि । (सोयमित्यादि नूनं तानि)
न लभन्ते चावकाशं वचनानि कुतो जगत् ॥ ७॥
अलं भेदानुकथया त्वद्भक्तिरसचर्वणात् ।
सर्वमेकमिदं शान्तमिति वक्तुं च लज्जते ॥ ८॥
त्वत्स्वरूपे जृम्भमाणे त्वं चाहं चाखिलं जगत् ।
जाते तस्य तिरोधाने न त्वं नाहं न वै जगत् ॥ ९॥
जाग्रतस्वप्नसुषुप्त्याद्या धारयंश्च निजाः कलाः।
स्वेच्छया भासि नटवन् निष्कलोऽसि च तत्त्वतःः॥ १०॥
त्वत्प्रबोधात् प्रबोधोऽस्य त्वन्निद्रातो लयोऽस्य यत् ।
अतस्त्वदात्मकं सर्वं विश्व सदसदात्मकम् ॥ ११॥
जिह्वा श्रान्ता भवन्नाम्नि मनः श्रान्तं भवत्स्मृतौ ।
अरूपस्य कुतो ध्यान निर्गुणस्य च नाम किम् ॥ १२॥
पूर्णस्यावाहनं कुत्र सर्वाधारस्य चासनम् ।
स्वच्छस्य पाद्यमर्घ्यञ्च शुद्धस्याचमनं कुतः ॥ १३॥
निर्मलस्य कुतः स्नानं वस्त्रं विश्वोदरस्य च ।
निर्लेपस्य कुतो गन्धो रम्यस्याभरणं कुतः॥ १४॥
निरालम्बस्योपवीतं पुष्पं निर्वासनस्य च ।
अघ्राणस्य कुतो धूपश्चक्षुर्हीनस्य दीपकः ॥ १५॥ (अप्राणस्य कुतो)
नित्यतृप्तस्य नैवेद्यं ताम्बूलं च कुतो विभोः।
प्रदक्षिणमनन्तस्याऽद्वितीयस्यय कुतो नतिः ॥ १६॥
स्वयं प्रकाशमानस्य कुतो नीराजनं विभोः ।
वेदवाचामवेद्यस्य कुतः स्तोत्रं विधीयते ॥ १७॥
अन्तर्बहिश्च पूर्णस्य कथमुद्वासनं भवेत् ।
भेदहीनस्य विश्वत्र कथं च हवनं भवेत् ॥ १८॥
पूर्णस्य दक्षिणा कुत्र नित्यतृप्तस्य तर्पणम् ।
विसर्जनं व्यापकस्याऽप्रत्यक्षस्य क्षमापणम् ॥ १९॥
एवमेव परा पूजा सर्वावस्थासु सर्वदा ।
ऐक्यबुद्धया तु सर्वेशे मनो देवे नियोजयेत् ॥ २०॥
॥ इति महामाहेश्वराचार्याभिनवगुप्तकृतं महोपदेशविंशतिकं सम्पूर्णम् ॥
(॥ इति महामाहेश्वराचार्याभिनवगुप्तकृता महोपदेशविंशतिका समाप्ता ॥)
Encoded and proofread by Ruma Dewan