akleshakeshavam
viharati vane raadhaa saadhaaraNapraNaye harau
vigalita nijotkarSaadiirSyaavashena gataanyataH |
kvachidapi lataakuJNje guJNjanmadhuvratamaNDalii
mukharashikhare liinaa diinaapyuvaacha rahaH sakhiim || 2-1
padacCheda - viharati vane raadhaa saadhaaraNa praNaye harau vigalita nija utkarSaat iirSyaa vashena gata anyataH kvachit api lataa ku.nje gu.njat madhu vrata maNDalii mukhara shikhare liinaa diinaa api uvaacha rahaH sakhiim
a pa - 5 - madhuripu ratna kaNThika
sa.nchaladadharasudhaamadhuradhvanimukharitamohanava.nsham |
chalitadR^iga.nchalacha.nchalamaulikapolavilolavata.nsam |
raase harimiha vihitavilaasam smarati mano mama kR^itaparihaasam - dhR^ivam || a pa 5-1
padacCheda - sa.nchalat adhara sudhaa madhura dhvani mukharita mohana va.nsham chalita dR^iga.nchala cha.nchala mauli kapola vilola vata.nsam raase harim iha vihita vilaasam smarati mano mama kR^ita parihaasam
chandrakachaarumayuurashikhaNDakamaNDalavalayitakesham |
prachurapurandaradhanuranura~njitameduramudirasuvesham || a pa 5-2
padacCheda - chandraka chaaru mayuura shikhaNDaka maNDala valayita kesham prachura purandara dhanuH anura.njita medura mudira suvesham - raase harimiha ... parihaasam
gopakadambanitambavatiimukhachumbanalambhitalobham |
bandhujiivamadhuraadharapallavamullasitasmitashobham || a pa 5-3
padacCheda - gopa kada.mba nita.mba vatii mukha chu.mbana la.mbhita lobham ba.ndhu jiiva madhura adhara pallavam ullasita smita shobham - raase harimiha ... parihaasam
vipulapulakabhujapallavavalayitavallavayuvatisahasram |
karacharaNorasi maNigaNabhuushhaNakiraNavibhinnatamisram || 5-4
padacCheda - vipula pulaka bhuja pallava valayita vallava yuvati sahasram kara charaNa urasi maNi gaNa bhuuSaNa kiraNa vibhinna tamisram - raase harimiha ... parihaasam
jaladapaTalavaladinduvinandakachandanatilakalalaaTam | piinapayodharaparisaramardananirdayahR^idayakavaaTam || 5-5
padacCheda - jalada paTala valat indu vinindaka chandana tilaka lalaaTam piina payodhara parisara mardana nirdaya hR^idaya kavaaTam - raase harimiha ... parihaasam
maNimayamakaramanoharakuNDalamaNDitagaNDamudaaram | piitavasanamanugatamunimanujasuraasuravaraparivaaram || 5-6
padacCheda - maNi maya makara manohara kuNDala maNDita gaNDam udaaram piita vasanam anugata muni manuja sura asura vara parivaaram - raase harimiha ... parihaasam
vishadakadambatale militam kalikalushhabhayam shamayantam |
maamapi kimapi tarangadanaN^gadR^ishaa manasaa ramayantam || 5-7
padacCheda - vishada kada.mba tale militam kali kaluSa bhayam shamaya.ntam maam api kim api tara.ngat ana.nga dR^ishaa manasaa ramaya.ntam - raase harimiha ... parihaasam
shriijayadevabhaNitamatisundaramohanamadhuripuruupam |
haricharaNasmaraNam prati samprati puNyavataamanuruupam || 5-8
padacCheda - shrii jayadeva bhaNitam ati sundara mohana madhu ripu ruupam hari charaNa smaraNam prati samprati puNyavataam anuruupam - raase harimiha ... parihaasam
gaNayati guNagraamam bhaamam bhramaadapi nehate |
vahati cha paritoshham doshham vimuJNchati duurataH |
yuvatishhu valastR^ishhNe kR^ishhNe vihaariNi maam vinaa |
punarapi mano vaamam kaamam karoti karomi kim || 2-2
padacCheda - gaNayati guNa graamam bhaamam bhramaat api nehate vahati cha paritoSam doshham vimu.nchati duurataH yuvatiSu valat tR^iSNe kR^iSNe vihaariNi maam vinaa punaH api manaH vaamam kaamam karoti karomi kim
aSTa padi 6 - aklesha keshava ma.njarii tilakam
nibhR^itaniku~njagR^iham gatayaanishirahasiniliiyavasantam |
chakitavilokitasakaladishaa ratirabhasabhareNahasantam |
sakhi he keshimathanamudaaram |
ramaya mayaa saha madanamanorathabhaavitayaa savikaaram - dhR^ivam || 6-1
padacCheda - nibhR^ita niku~nja gR^iham gatayaa nishi rahasi niliiya vasantam chakita vilokita sakala dishaa rati rabhasabhareNa hasantam sakhi he keshi mathanam udaaram ramaya mayaa saha madana manoratha bhaavitayaa savikaaram
prathamasamaagamalajjitayaa paTuchaaTushatairanukuulam |
mR^idumadhurasmitabhaaSitayaa shithiliikR^itajaghanadukuulam |
sakhi ... savikaaram || a pa 6-2
padacCheda - prathama samaagama lajjitayaa paTu chaaTu shataiH anukuulam mR^idu madhura smita bhaaSitayaa shithilii kR^ita jadhana dukuulam sakhi ... savikaaram
kisalayashayananiveshitayaa chiramurasi mamaiva shayaanam |
kR^itaparirambhaNachumbanayaa parirabhya kR^itaadharapaanam |
sakhi ... savikaaram || a pa 6-3
padacCheda - kisalaya shayana niveshitayaa chiram urasi mama eva shayaanam kR^ita parirambhaNa chumbanayaa parirabhya kR^ita adharapaanam sakhi ... savikaaram
alasanimiilitalochanayaa pulakaavalilalitakapolam |
shramajalasakalakalevarayaa varamadanamadaadatilolam |
sakhi ... savikaaram || a pa 6-4
padacCheda - alasa nimiilita lochanayaa pulaka aavali lalita kapolam shrama jala sakala kalevarayaa vara madana madaat ati lolam - sakhi ... savikaaram
kokilakalaravakuujitayaa jitamanasijata.ntravichaaram |
shlathakusumaakulakuntalayaa nakhalikhitaghanastanabhaaram |
sakhi ... savikaaram || 6-5
padacCheda - kokila kala rava kuujitayaa jita manasija ta.ntra vichaaram shlatha kusuma aakula kuntalayaa nakha likhita ghana stana bhaaram - sakhi ... savikaaram
charaNaraNitamaninuupurayaa paripuuritasuratavitaanam |
mukharavishR^i~Nkhalamekhalayaa sakachagrahachu.mbanadaanam |
- sakhi ... savikaaram || a pa 6-6
padacCheda - charaNa raNita mani nuupurayaa paripuurita surata vitaanam mukhara vishR^i.nkhala mekhalayaa sakacha graha chu.mbana daanam - sakhi ... savikaaram
ratisukhasamayarasaalasayaa daramukulitanayanasarojam |
niHsahanipatitatanulatayaa madhusuudanamuditamanojam |
- sakhi ... savikaaram || 6-7
padacCheda - rati sukha samaya rasaa alasayaa dara mukulita nayana sarojam niHsaha nipatita tanu latayaa madhu suudanam udita manojam - sakhi ... savikaaram
shriijayadevabhaNitamidamatishayamadhuripunidhuvanashiilam |
sukhamutkaNThitagopavadhuukathitam vitanotu saliilam |
- sakhi ... savikaaram || a pa 6-8
padacCheda - shrii jayadeva bhaNitam idam atishaya madhu ripu nidhuvana shiilam sukham utkaNThita gopa vadhuu kathitam vitanotu sa liilam - sakhi ... savikaaram
hastasrastavilaasava.nshamanR^ijubhruuvalliimadvallavii |
vR^indotsaaridR^igantaviikShitamatisvedaardragaNdasthalam |
maamudviikShya vilajjitam smitasudhaamugdhaananam kaanane |
govindam vrajasundariigaNavR^itam pashyaami hR^ishhyaami cha || 2-3
padacCheda - hasta srasta vilaasa va.nsham anR^iju bhruu valliimat vallavii bR^inda utsaari dR^iga.nta viikShitam ati sveda aardra gaNDa sthalam maam udviikShya vilajjitam smita sudhaa mugdha aananam kaanane govindam vraja sundarii gaNa vR^itam pashyaami hR^iSyaami cha
duraalokastokastabakanavakaashokalatikaa |
vikaasaH kaasaaropavanapavano.api vyathayati |
api bhraamyadbhR^iN^giiraNitaramaNiiyaa na mukula |
prasuutishchuutaanaam sakhi shikhariNiiyam sukhayati || 2-4
padacCheda - dur aaloka stoka stabaka navaka ashoka latikaa vikaasaH kaasaara upavana pavanH api vyathayati api [ca] bhraamyat bhR^iN^gii raNita ramaNiiyaa na mukula prasuutiH [api] chuutaanaam sakhi shikhariNii iyam sukhayati
saakuutasmitamaakulaakulagaladdhammillamullaasita |
bhruuvalliikamaliikadarshitabhujaamuulordhvahastastanam |
gopiinaam nibhR^itam niriikShya gamitaakaa~NkShashciram cintayan |
antarmugdhamanoharam haratu vaH klesham navaH keshavaH || 2-5
padacCheda - saakuuta smitam aakulaa aakula galat dhammillam ullaasita bhruu valliikam aliika darshita bhujaa muula uurdhva hasta stanam gopiinaam nibhR^itam niriikShya gamita aakaa~NkShaH ciram cintayan antaH mugdha manoharam haratu vaH klesham navaH keshavaH
.
iti shrii jayadeva kR^itau giitagovinde akleshakeshavo naama dvitiiyaH sargaH
Thus, this is the 2nd chapter, named akleshakeshavam, in giita govindam of Jayadeva.
Previous sarga | giirvaaNi | Next Sarga |
2003, Desiraju Hanumanta Rao, Revised : Oct 08