% Text title : naaTyashaastra adhyaaya 29 tataatodyavidhaanaM % File name : natya29.itx % Category : nATyashAstra, major\_works, bharata % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Author : Sage Bharata % Transliterated by : Sowmya Krishnapur krsowmya at yahoo.com % Proofread by : Sowmya Krishnapur krsowmya at yahoo.com % Latest update : October 29. 2008 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Natya Shastra Chapter 29 ..}## \itxtitle{.. nATyashAstram adhyAyaH 29 tatAtodyavidhAnam ..}##\endtitles ## .. shrIrastu .. bharatamunipraNItaM nATyashAstram.h atha ekonatriMshattamo.adhyAyaH ShaDjodIchyavatI chaiva ShaDjamadhyA tathaiva cha | madhyapa~nchamabAhulyAt kAryA shR^i~NgArahAsyayoH || 1|| ShADjI tvathArShabhI chaiva svasvarAMshaparigrahAt | vIraraudrAdbhuteShvete prayojye gAnayoktR^ibhiH || 2|| niShAde.aMshe tu naiShAdI gAndhAre ShaDjakaishikI | karuNe tu rase kAryA jAtigAnavishAradaiH || 3|| dhaivatI dhaivatAMshe tu bIbhatse sabhayAnake | dhruvAvidhAne kartavyA jAtirgAne prayatnataH | rasaM kAryamavasthAM cha GYAtvA yojyA prayoktR^ibhiH | ShaDjagrAmAshritA hyetAH prayojyA jAtayo budhaiH || 4|| ataH paraM pravakShyAmi madhyamagrAmasaMshrayAH | gAndhArIraktagAndhAryau gAndhArAMshopapattitaH | karuNe tu rase kArye niShAde.aMshe tathaiva cha || 5|| madhyamA pa~nchamI chaiva nandayantI tathaiva cha | gAndhArapa~nchamI chaiva madhyamodIchyavA tathA | madhyamapa~nchamabAhulyAt kAryAH shR^i~NgArahAsyayoH || 6|| kArmAravI tathA chAndhrI gAndhArodIchyavA tathA | vIre raudre.adbhute kAryAH ShaDjarShabhAMshayojitAH | kaishikI dhaivatAMshe tu bIbhatse sabhayAnake || 7|| ekaiva ShaDjamadhyA GYeyA sarvarasasaMshrayA jAtiH | tasyAstvaMshAH sarve svarAstu vihitAH prayogavidhau || 8|| yo yadA balavAn yasmin svaro jAtisamAshrayAt | tatpravR^ittaM rase kAryaM gAnaM geye prayoktR^ibhiH || 9|| madhyapa~nchamabhUyiShThaM gAnaM shR^i~NgArahAsyayoH | ShaDjarShabhaprAyakR^itaM vIraraudrAdbhuteShu cha || 10|| gAndhAraH saptamashchAyaM karuNe gAnamiShyate | tathA dhaivatabhUyiShThaM bIbhatse sabhayAnake || 11|| ekaiva ShaDjamadhyA viGYeyAkhilarasAshrayA jAtiH | tasyAstvaMshAH sarve svarAshcha vihitAH prayogavidhau || 12|| sarveShvaMsheShu rasA niyamavidhAnena samprayoktavyAH | kAkalyantaravihitA visheShayuktAstu balavantaH | evametA budhairGYeyA jAtayo nATyasaMshrayAH || 13|| pAThyaprayogavihitAn svarAMshchApi nibodhata | hAsyashR^i~NgArayoH kAryau svarau madhyamapa~nchamau | ShaDjarShabhau cha kartavyau vIraraudrAdbhuteShvatha || gAndhArashcha niShAdashcha kartavyau karuNe rase | dhaivatashcha prayogaGYairbIbhatse sabhayAnake || ata UrdhvaM pravakShyAmi varNAla~NkAralakShaNam | ArohI chAvarohI cha sthAyisa~nchAriNau tathA | varNAshchatvAra evaite hyala~NkArAstadAshrayAH || 14|| Arohanti svarA yatrArohIti sa tu saMGYitaH | yatra chaivAvarohanti so.avarohI prakIrtitaH || 15|| sthirAH svarAH samA yatra sthAyI varNaH sa uchyate | sa~ncharanti svarA yatra sa sa~nchArIti kIrtitaH || 16|| shArIrasvarasambhUtAstristhAnaguNagocharAH | chatvAro lakShaNopetA varNAstatra prakIrtitAH || 17|| evaM lakShaNasaMyuktaM yadA varNo.anukarShati | tadA varNasya niShpattirGYeyA svarasamudbhavA || 18|| ete varNAstu viGYeyAshchatvAro gItayojakAH | etAn samAshritAn samyagala~NkArAn nibodhata || 19|| prasannAdiH prasannAntaH prasannAdyanta eva cha | prasannamadhyashcha tathA kramarechita eva cha | prastArashcha prasAdashcha saptaite sthAyivarNagAH || 20|| atha sa~nchArijAn bhUyaH kIrtyamAnAnnibodhata | mandrastathA prasannAdiH pre~Nkhito bindureva cha | sannivR^ittaH pravR^ittashcha rechitaH kampitaH samaH || 21|| kuharashchaiva veNushcha ra~nchito hyavalokitaH | AvartakaH parAvR^ittaH sa~nchAriNyashchaturdasha || 22|| niShkarShobhyuchayashchaiva hasito bindureva cha | pre~NkholitastathAkShipto vistIrNoddhaTitastathA || 23|| hrAdamAnaH sampradAnaH sandhiH prachChAdanastathA | prasannAdiH prasannAnta ityArohe trayodasha || 24|| vidhUtashcha trivarNashcha tathodvAhita eva cha | udgItashcha tathA veNirviGYeyA hyavarohiNaH || 25|| saptarUpagatA GYeyA ala~NkArA budhaistvime | naite sarve dhruvAsviShTAH shrutivarNaprakarShaNAt || 26|| na hi varNaprakarShastu dhruvANAM siddhiriShyate | shyeno vApyathavA bindurye chAnyeti prakarShiNaH || 27|| te dhruvANAM prayogeShu na kAryAH svapramANataH | taddhruvANAM prayoge tu kAryA hyArohiNaH svarAH || 28|| yasmAdarthAnurUpA hi dhruvA kAryArthadarshikA | varNAnAM tu punaH kAryaM kR^ishatvaM padasaMshrayam || 29|| ye.atra prayoge gachChanti tAMshcha varNAn nibodhata | prasannAdiH prasannAntaH prasannAdyanta eva cha || 30|| prasannamadhyamashchaiva binduH kampitarechitau | tArashchaiva hi mandrashcha tathA tArataraH punaH | pre~NkholitastAramandro mandratAraH samastathA || 31|| sannivR^ittaH pravR^ittashcha prasAdo.apA~Nga eva cha | UrmiH pre~Nkho.avalokashcha ityete sarvavarNagAH || 32|| sthAyivarNAdR^ite chaiShAM sampravakShyAmi lakShaNam | kramasho dIpito yaH syAt prasannAdiH sa kathyate || 33|| vyastochchArita evaiSha prasannAnto vidhIyate | AdyantayoH prasannatvAt prasannAdyanta iShyate || 34|| prasannamadhyo madhye tu prasannatvAdudAhR^itaH | sarvasAmyAt samo GYeyaH sthitastvekasvaro.api yaH || 35|| Adimadhyalayo yatra sa chormiriti saMGYitaH | shrutayo.antyAd dvitIyasya mR^idumadhyAyatAH svarAH || 36|| AyatatvaM bhavennIche mR^idutvaM tu viparyaye | sve svare madhyamatvaM cha mR^idumadhyamayostathA | dIptAyate karuNAnAM shrutInAmeSha nishchayaH || 37|| bindurekakalo GYeyaH kampitashcha kalAdvayam | gatAgatapravR^itto yaH sa pre~Nkholita iShyate || 38|| yastu kaNThe svaro.adhaH syAt sa tu tAraH prakIrtitaH | urogatastathA mandro mUrdhni tAratarastathA || 39|| kramAgatastu yastAraH ShaShThaH pa~nchama eva vA | tAramandraprasannastu GYeyo mandragataH sa cha || 40|| la~NghayitvA parAn mandrAt parAM tAragatiM gataH | mandratAraprasannastu viGYeyo hyavarohaNAt || 41|| prasannAntaH svaro yatra prasAdaH sa tu saMGYitaH | apA~Ngakistu viGYeyaH svarANAmatha sa~ncharAt || 42|| rechitaH shirasi GYeyaH kampitaM tu kalAtrayam | kaNThe niruddhapavanaH kuharo nAma jAyate || 43|| evamete tvala~NkArA viGYeyA varNasaMshrayAH | atha gItIH pravakShyAmi Chando.akSharasamanvitAH || 44|| shashinA rahiteva nishA vijaleva nadI latA vipuShpeva | avibhUShiteva cha strI gItirala~NkArahInA syAt || 45|| prathamA mAgadhI GYeyA dvitIyA chArdhamAgadhI | sambhAvitA tR^itIyA tu chaturthI pR^ithulA smR^itA || 46|| trinivR^ittapragItA yA gItiH sA mAgadhI smR^itA | ardhataH sannivR^ittA cha viGYeyA hyardhamAgadhI || 47|| sambhAvitA cha viGYeyA gurvakSharasamanvitA | pR^ithulAkhyA cha viGYeyA nityaM laghvakSharAnvitA || 48|| etAstu gItayo GYeyA dhruvAyogaM vinaiva hi | gAndharva eva yojyAstu nityaM gAnaprayoktR^ibhiH || 49|| gItayo gaditAH samyag dhAtUMshchaiva nibodhata | vistAraH karaNashcha syAdAviddho vya~njanastathA | chatvAro dhAtavo GYeyA vAditrakaraNAshrayAH || 50|| sa~NghAtajo.atha samavAyajashcha vistArajo.anubandhakR^itaH | GYetashchatuShprakAro dhAturvistArasaMGYashcha || 51|| vidhayastu smR^itAstasya pUrvaM vistAra eva cha | sa~NghAtasamavAyau tu viGYeyau tau dviatrikau || 52|| pUrvashchaturvidhastatra pashchimo.aShTavidhaH smR^itaH | karaNAnAM visheSheNa viGYeyau tau pR^ithak pR^ithak || 53|| adhashchordhvaM cha viGYeyAvadharottarajau svarau | sa~NghAtajo vidhistveSha viGYeyo vAdanaM prati || 54|| dviruttaro dviradharastvadharAdishchottarAvasAnashcha | GYeyastathottarAdiH punarapyadharAvasAnashcha || 55|| samavAyajastathA syAt triruttarastriradharashcha viGYeyaH | dviradharottarAdharAnto dviradharashchottaravirAmashcha || 56|| uttaramukho dviradharo dviruttarAvasAnashcha | madhyottaro dviradharo dviruttaro.apyadharamadhyashcha || 57|| anubandhastu GYeyo vyAsasamAsAchcha niyatameShAM hi | evaM chaturdashavidho vistAro dhAturAkhyAtaH || 58|| ribhitochchayanIribhito hrAdastu tathAnubandhaH syAt | pa~nchavidho viGYeyo vINAvAdye karaNadhAtuH || 59|| trikapa~nchasaptanavakairyathAkramaM saMyuto bhavedvAdye | sarvairanubandhakR^itairgurvantaH syAt karaNadhAtuH || 60|| kShepaH pluto.atipAto.atikIrNamanubandhasaMGYitashchaiva | Aviddho viShTo yo dhAturvai pa~nchavidha eva || 61|| dvitrichatuShkanavakaiH prahAraiH kramashaH kR^itaiH | AviddhadhAturviGYeyaH sAnubandhavibhUShitaH || 62|| vya~njanadhAtoH puShpaM kalatalaniShkoTitaM tathoddhR^iShTam | repho.anubandhasaMGYo.anusvanitaM binduravamR^iShTam || 63|| kaniShThA~NguShThasaMyuktaM puShpamityabhisaMGYitam | a~NguShThAbhyAM samaM tantryoH sparshanaM yat kalaM tu tat || 64|| vAmena pIDanaM kR^itvA dakShiNenAhatistale | savyA~NguShThaprahArastu niShkoTitamihochyate || 65|| prahAro vAmatarjanyA uddhR^iShTamiti saMGYitam | sarvA~NgulisamAkShepo repha ityabhisaMGYitaH |66|| talasthAne.adhastantrINAmanusvanitamuchyate | gurvakSharakR^itA tantrI bindurityabhisaMGYitaH || 67|| kaniShThA~NguShThakAbhyAM tu dakShiNAbhyAmadhomukham | tantrIShu triprahAraM chApyavamR^iShTaM prakIrtitam || 68|| vyAsasamAsAdeShAmanubandhaH sArvadhAtuko GYeyaH | iti dashavidhaH prayojyo vINAyAM vya~njano dhAtuH || 69|| ityete dhAtavaH proktAshchatvAro lakShaNAnvitAH | tisR^iNAmapi vR^ittInAM yeShu vAdyaM pratiShThitam || 70|| tisrastu vR^ittayashchitrAdakShiNAvR^ittisaMGYitAH | vAdyagItobhayaguNA nirdiShTAntA yathAkramam || 71|| tisro gItivR^ittayaH prAdhAnyena grAhyAH | chitrA vR^ittirdakShiNA cheti | tAsAM tAlagItilayayatimArgaprAdhAnyAni yathAsvaM vya~njakAni bhavanti | tatra chitrAyAM sa~NkShiptavAdyatAladrutalayasamAyatynAgatagrahANAM prAdhAnyam | tathA vR^ittau gItavAditradvikalAtAlamadhyalayasrotogatAyatisamagrahamArgANAM prAdhAnyam | dakShiNAyAM gItichatuShkalatAlavilambitalayagopuchChAyatyatItagrahamArgANAM prAdhAnyam | sarvAsAmeva vR^ittInAM lalitAdyAstu jAtayaH | dhAtubhiH saha saMyuktA bhavanti guNavattarAH || 72|| eteShAM dhAtUnAM samavAyAjjAtayastu jAyante | syAdudAttalalitaribhitaghanasaMGYAshchatasrastu || 73|| tatrodAtA vistAradhAtuviShayA hyudAttatvAt | lalitA vya~njanadhAtorlalitatvAdeva samprayoktavyA || 74|| AviddhadhAtuviShayA ribhitA laghusa~nchayAd vinirdiShTA | karaNaviShayA cha ghanasaMGYA gurulaghusa~nchayAttu syAt || 75|| trividhaM gIte kAryaM vAdyaM vINAsamudbhavaM tajGYaiH | tattvaM hyanugatamoghaH sthAnaikakaraNasamAyuktAH || 76|| layatAlavarNapadayatigItyakSharabhAvakaM bhavet tattvam | gItaM tu yadanugachChatyanugatamiti tadbhavedvAdyam || 77|| AviddhakaraNabahulaM hyuparyuparipANikaM drutalayaM cha | anapekShitagItArthaM vAdyaM tvoghe vidhAtavyam || 78|| evaM GYeyA vaiNe vAdyavidhAne tu dhAtavastajGYaiH | lakShyAmyataH paramahaM nirgItavidhAnasamavAyam || 79|| AshrAvaNA tathA.arambho vaktrapANistathaiva cha | sa~NkhoTanA tathA kAryaM punashcha parighaTTanA || 80|| mArgAsAritametat syAllIlAkR^itamathApi cha | AsAritAni cha tathA triprakArakR^itAni tu || 81|| etAni tu bahirgItAnyAhurvAdyavido janAH | satAlAni hyatAlAni chittavR^ittau kR^itAni tu || 82|| prayojanaM cha viGYeyaM pUrvara~NgavidhiM prati | eteShAM sampravakShyAmi lakShaNaM sanidarshanam || 83|| AsrAvaNA nAma | vistAradhAtuvihitaiH karaNaiH pravibhAgasho dvirabhyastaiH | dvishchApi sannivR^ittaiH karaNopachayaiH krameNa syAt || 84|| guruNI tvAdAvekAdashakaM chaturdashaM sapa~nchadasham | sachaturviMshakamevaM dviguNIkR^itametadeva syAt || 85|| laghunI guru chaiva syAdathAShTamaM guru bhavettathA cha punaH | ShaT cha laghUni tato.antye gurvAdyAshrAvaNAyAM tu || 86|| triHshamyoparipANau tAlAvapyevameva chaikikavAn | samapANau dve shamye tAlAvapyevamevAtha || 87|| bhUyaH shamyAtAlAvavapANAvuttarasthA chaiva | cha~nchatpuTastathA syAdevaM hyAshrAvaNAtAlaH || 88|| atrodAharaNam | JhaNTuM jagati yavalitaka jambuka jhaNTuM titi cha laghu cha jhaNTum | di~Ngale gaNapatipashupatijambuka di~Ngale varabhuja diginagi chA | titi chAdini nigichA pashupati nItichA || athArambhaH | dIrghANyAdAvaShTau dvAdasha cha laghUni naidhanaM chaiva | chatvAri gurUNi tathA hrasvAnyaShTau cha dIrghaM cha || 89|| laghusaMGYAni chaturdhA nidhanaM dviguNIkR^itAni dIrghe dve | aShTau laghUni naidhanamityArambhe.akSharavidhAnam || 90|| atrodAharaNam | JhaNTuM jhaNTuM jhaNTuM jhaNTuM jagati yavalitaka diginigichA | di~Ngle di~Ngle titi jhajhalakuchajhalajambuka titichA | gaNapati surapati pashupati chA || asya tu vAdyam | kAryaM triparvarahitairudvahanairapyatha samavarohaiH | talaribhitahrAdayutaiH karaNairvistArabhUyiShThaiH || apachayayuktairdvistristathA nivR^ittairdvirabhyastaiH | Arambho.apyavataraNastriparvayuktaishcha kartavyaH || tAlastrikalastvAdau shamyaikakalA kalAdvaye tAlaH | dvikalA cha punaH shamyA tAlo dvikalashcha kartavyaH || 91|| trikalashcha sannipAtaH punaH pitAputrakashcha ShaTpUrvaH | cha~nchatpuTastathA syAdArambhe tAlayogastu || 92|| asya tu vAdyam | kAryaM triparvarahitairudvahanairapyatha samavarohaiH | talaribhitahrAdayutaiH karaNairvistAbhUyiShThaiH || 93|| apachayayuktairdvistristathA nivR^ittairdvirabhyastaiH | Arambho.apyavataraNastriparvayuktaishcha kartavyaH || 94|| atha vaktrapANiH | gurUNi pa~ncha hrasvAni ShaDgurushcha chaturguNaH | guruNI dve laghu tvekaM chatvAryatha gurUNi hi || 95|| chatvAryatha laghUni syustrINi dIrghANi chaiva hi | laghUnyaShTau cha dIrghaM cha vaktrapANau bhavedvidhiH || 96|| atrodAharaNam | di~Ngale jhaNTuM jambuka jagati ya jhaNTuM di~Ngale | ghendR^iM gheTo ghATo bhaTTunakiTi inaM du~N || ghadugadukiTamaTanam | asya vAdyam | AviddhakaraNayukto dvya~NgaH syAdekapravR^ittau vA | alpavya~njanadhAturvAdyavidhirvaktrapANau tu || 97|| dvikale madrake yattu shamyAtAlAdipAtam | tatsarvaM vaktrapANau tu kAryamaShTakalAnvitam || 98|| tasyAdhastAt punaH kAryaM pa~nchapANichatuShTayam | vaktrapANerayaM tAlo mukhapratimukhAshrayaH || 99|| atha sa~NkhoTanA | guruNI laghUnyathAShTau dIrghaM dviguNaM tathA cha kartavyam | laghudIrghe laghu cha punashchaturguNaM samprakartavyam || 100|| punaraShTau hrasvAni syuriha tathA naidhanaM cha kartavyam | sa~NkhoTanavastuvidhau hrasvaguruvidhiH samuddiShTaH || 101|| sa~NkhoTanAyA udAharaNaM prakalpya kR^itam | di~Ngale jagati ya valati katechAtichAtijha laghu chajhala pashupatichA | asyA vAdyavidhiH | adhidaNDaM hastAbhyAM vINAM vinigR^ihya dakShiNA~NgulyA | a~NguShThAbhyAM cha tathA kAryaM sa~NkhoTanAvAdyam || 102|| sa~NkhoTayet svaraM vAdinA tu saMvAdinA tathAdhibalam | samavAyibhishcha sheShairanuvAdibhiralpakaishchAMshaiH || 103|| vistArachitrakaraNairdvistrirvinivartitairdvirabhyastaiH | upachayayuktaiH kramasho vadanti sa~NkhoTanAvAdyam | tAlo.asyA gaditastajGYaiH shIrShavat pa~nchapANinA || 104|| atha parighaTTanA | dIrghANyAdAvaShTau laghUni kuryAt punardviguNitAni | hrasvAnyapi chatvAri dviguNAni syuH sadIrghANi || 105|| ShoDasha laghUni cha syuH saha nidhane chaiva kAryANi | eSha parighaTTanAyAM gurulaghuvastukramaH proktaH || 106|| etasyAmapyudAharaNaM prakalpya kR^itam | di~Ngale di~Ngale di~Ngale di~Ngale jagati ya valati ka | titijhalakuchajhaladiginigi gaNapati chA | chalati ka gaNapati pashupatisurapati chA | vAdyaM chAsyAstajGYaiH sodvahanaM hastalAghavAt kAryam | vya~njanadhAtusamutthaM nAnAkaraNAshrayopetam || 107|| sampiShTakavachchAsyAstAlaH karaNaistu dhAtusaMyuktaiH | gurulaghuyogAdevaM vihitaH kAryo budhairnityam || 108|| mArgAsAritavAdyaM vistArAviddhakaraNasaMyuktam | sakalaiH satalaiH karaNairatha gurulaghusa~nchayashchAyam || 109|| chatvAri gurUNi syurlaghUni chatvAri cha dviguNitAni | guruNI laghUnyathAShTau guruNI chetyetat tridhA yojyam || 110|| athavA | chatvAri tu gurUNi syurhrasvAnyaShTau bhavanti hi | guruNI nava hrasvAni dIrghamantyamathApi cha || atrodAharaNam | di~Ngale jhaNTuM jagati ya | thalitaka jhaNTuM titi | jhalakucha jhalatitichA | bAlAsAritavachchaiva tAlo.asya parikIrtitaH || 110|| shravaNamadhurANi lIlAkR^itAnyabhisR^itaparisR^itAntarakR^itAni | tAnyapyarthavashAdiha kartavyAni prayogavidhau || 111|| yathAsAritAni jyeShThamadhyakaniShThAni tAlapramANanirdiShTAni tAni tAlavidhAne vakShyAmaH | evametat svaragataM GYeyaM vINAsharIrajam | vipa~nchIvAdyayuktAni karaNAni nibodhata || 112|| rUpaM kR^itaM pratikR^itaM pratibhedo rUpasheShamoghashcha | ShaShThI vai pratishuShkA tvevaM GYeyaM karaNajAtam || 113|| vINAvAdyadviguNaM gurulAghavavAdanaM bhavedrUpam | rUpaM pratibhedakR^itaM pratikR^itamityuchyate vAdyam || 114|| yugapatkR^ite.anyakaraNaM pratibhedo dIrghalAghavakR^itaH syAt | kR^itamekasyAM tantryAM pratishuShkA nAma viGYeyA || 115|| vINAvAdyavirAme.apyaviratakaraNaM tu rUpasheShaH syAt | AviddhakaraNayukto hyuparyuparipANikastvoghaH || 116|| kAryaM dhruvAvidhAne prAyeNa hi koNavAdanaM tajGYaiH | sthAnaprAptyarthaM chedyattatra bhavedayaM niyamaH || 117|| tachchaughatulyakaraNaM vAchyaM kAryaM vipa~nchyAstu | saptatantrI bhavechchitrA vipa~nchI tu bhavennava | koNavAdanA vipa~nchI syAchchitrA chA~NgulivAdanA || 118|| tatavAdyavidhAnamidaM sarvaM proktaM samAsayogena | vakShyAmyatashcha bhUyaH suShirAtodyaprayogaM tu || 119|| || iti bharatIye nATyashAstre tatAtodyavidhAnaM nAma ekonatriMshattamo.adhyAyaH|| ## Encoded by Sowmya Krishnapur krsowmya@yahoo at com \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}