% Text title : Manamala by Achyutakrishnanandatirtha % File name : mAnamAlAAnandatIrtha.itx % Category : major\_works, vedAnta, yoga % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Transliterated by : Harihara advaitapurna at gmail.com % Proofread by : Harihara advaitapurna at gmail.com % Latest update : September 14, 2023 % Send corrections to : sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Manamala by Achyuta Krishnananda Tirtha ..}## \itxtitle{.. achyutakR^iShNAnandatIrthakR^itA mAnamAlA ..}##\endtitles ## otaprotamidaM sarvaM yasmin sachchitsukhAtmake | paryavasyanti vedAntA yatra chAhaM tadakSharam || 1|| sha~NkaraM sha~NkarAchAryaM keshavaM bAdarAyaNam | sUtrabhAShyakR^itau vande bhagavantau punaH punaH || 2|| shrImatsvayamprakAshendrAn praNipatya jagadgurUn | bAlAnAM sukhabodhAya mAnamAlA virachyate || 3|| pramAtA cha prameyaM cha pramA chaiva pramANakam | padArthAstviha sarvaj~naishchatvAra iti kIrtitAH || 4|| pramAtAhaM prameyaM cha pa~ncha shabdAdikaM kila | shabdasparsharUparasagandhAH shabdAdayaH smR^itAH || 5|| tattadviShayakaj~nAnaM dvividhaM parikIrtitam | saMskAramAtrajanyaM yajj~nAnaM smaraNamuchyate || 6|| anubhUtistu tadbhinnaj~nAnaM sA cha dvidhA sthitA | yathArthA chAyathArtheti tatrAdyA tu pramA kila || 7|| abAdhitArthakaj~nAnaM yathArthAnubhavo mataH | pramAyAH karaNaM yattatpramANamiti gIyate || 8|| pratyakShamanumAnaM chopamAnaM shabda ityapi | chatvAryeva pramANAnItyAhuH kechana tArkikAH || 9|| arthApattiM tathA mAnaM vadantyanupalabdhikam | pratyekaM lakShaNAnyAhuH sa~NgraheNeha kathyate || 10|| sAkShAtkaromyahaM shabdaM shrotreNeti vibhAvyate | pratyakShapramitiH sA tu shrotraM tatkaraNaM matam || 11|| tathaivAnuminomIti j~nAnaM yadanubhUyate | vahnyAdikaM sAnumitistasyAH karaNamuchyate || 12|| vyApyavAnayamityevaM parAmarsho hi jAyate | gR^ihItavyAptikasyAto.anumitiH kila jAyate || 13|| tasmAlli~NgaparAmarsho hyanumAnamiti sthitam | avinAbhAvasambandho vyAptirityavadhAryate || 14|| dhUme vahnyavinAbhAvasambandho hyavadhAryate | vyabhichArAbhAvadR^iShTeH sahachArasya darshanAt || 15|| anvayavyatirekAbhyAM sahachAro dvidhA mataH | yatra dhUmastatra vahnirasti yadvanmahAnase || 16|| vahnirna vidyate yatra dhUmastatra na vidyate | yathA hrade parvatAdau na tathA dhUmadarshanAt || 17|| vyatirekamukhenApi sAdhyate hi shikhI budhaiH | anvayavyatirekAkhyamanumAnamudAhR^itam || 18|| parvato vahnimAn dhUmAdyathA dR^iShTo mahAnasaH | tathAyaM parvatastasmAdvahnimAneva gamyate || 19|| anvayavyAptimalli~NgaM vyatireki cha kevalam | yathAdR^iShTaM tathA tena li~NgenAnumitirbhavet || 20|| hetostu lakShaNaM vyAptiryastadvAnavabhAsate | hetuH san vyAptirahito hetvAbhAsa udAhR^itaH || 21|| anumAnamidaM proktamupamAnamathochyate | sAdR^ishyadarshanAjjAtaM j~nAnaM sopamitirbhavet || 22|| upamAnaM tu sAdR^ishyaj~nAnaM tatkaraNaM matam | gosAdR^ishyadhiyA yadvadgavayAdivinishchayaH || 23|| AkA~NkShAyogyatAsattimatpadAnAM kadambakam | vAkyaM shabdapramANaM syAchChaktaM padamitIryate || 24|| shaktiH sa~Nketa ityeke padArthAntaramityapi | gR^ihItashaktestAtparyagrahAdvAkyArthadhIrbhavet || 25|| saMsargo vA vishiShTo vA vAkyArthaH samudAhR^itaH | gAmAnayetyAdi vAkyaM sambandhArthasya bodhakam || 26|| nIlamutpalamityAdi vishiShTArthasya bodhakam | ityAdi laukikaM vAkyamAptoktaM mAnamiShyate || 27|| jyotiShTomena yAgena svargakAmo yajeta hi | ityAdi vaidikaM vAkyaM viduShAM svArthabodhakam || 28|| yAgastu karaNaM tatra phalaM svargaH pratIyate | sAdhyasAdhanasambandho vAkyArthastu pratIyate || 29|| pravartakatvaM vAkyasya prAhurmImAMsakAH kila | bodhakatvaM pramANatvAtkevalaM vAdinaH pare || 30|| IShTasAdhanatAj~nAnAtkR^itisAdhyatayA pumAn | pravartate svayaM tasmAdvAkyaM naiva pravartakam || 31|| saptadvIpavatI pR^ithvI putraste jAta ityapi | vAkyAdvAkyArthabodhastu jAyate hi vinA kR^itim || 32|| pravartakatvaM vAkyasya neti tasmAdvinishchitam | shaktyA lakShaNayA vApi vAkyaM svArthaM prabodhayet || 33|| anvayAnupapattau tu mukhyArthasya parigrahe | mukhyArthasambandhinyarthe pratItirlakShaNA matA || 34|| tAtparyAnupapattirvA lakShaNAbIjamuchyate | viShaM bhu~NkShvetyAdi vAkyaM tannivR^ittiM hi bodhayet || 35|| lakShaNA cha tridhA proktA jahatyajahatI tathA | vAchyaikabhAgatyAgena bhAgAntaraparigrahaH || 36|| parIkShakAH prAhuritthaM bhAgatyAgAkhyalakShaNAm | ga~NgAyAM ghoSha ityatra yA jahallakShaNA tu sA || 37|| shveto dhAvati yAntyete ChatriNo.achChatriNastathA | ajahallakShaNA tatra vAchyArthasyApi sa~NgrahAt || 38|| viruddhAMshaparityAgAdaviruddhAMshasa~NgrahAt | so.ahamityAdivAkyeShu sA bhAgatyAgalakShaNA || 39|| vya~njanA lakShaNetyAhurlakShaNA gauNyapi kvachit | agnirmANavako.adhIte siMho.ayaM kShatriyastviti || 40|| gachCha kAnta gamiShyAmi yatra janma bhaviShyati | loke tavAhamityatra nivR^ittirvyajyate gateH || 41|| dR^iShTaM shrutaM vA pInatvaM na sambhavati bhojanAt | R^ite rAtrau visheSheNa bhojanaM parikalpyate || 42|| rAtribhojanavij~nAnamarthApattiphalaM bhavet | anyathAnupapattestu j~nAnaM tatkaraNaM matam || 43|| upalabdherabhAvo.api pramANAntaramiShyate | abhAvagrahaNAyeti sAdhayantIha kechana || 44|| evaM sarvapramANAnAM viShayAstu pR^ithakpR^ithak | vyavahArabalAtkalpyAstasmAtte vyAvahArikAH || 45|| || iti shrImatsvayamprakAshasarasvatIcharaNAravinda\- saMlagnarajobhUtAchyutakR^iShNAnandatIrthakR^itA mAnamAlA samAptA || ## Manamala is a text on the topic of epistemology /pramANa composed by Achyuta Krishnananda Tirtha. The ##pramANa## (Proof) or means of knowledge are six in number: ##pratyakSha## (Perception), ##anumAna## (Inference), ##shabda## (Verbal Testimony), ##upamAna## (Comparison or Analogy), ##arthapatti## (Presumption or Postulation), and ##anupalabdhi## (Non-Perception). Encoded and proofread by Harihara advaitapurna at gmail.com \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}