% Text title : Shri Saketanivasacharyavirachitah Shriramanandavedantasarah % File name : shrIrAmAnandavedAntasAraHsAketanivAsAchArya.itx % Category : misc, rAmAnanda, shataka % Location : doc\_z\_misc\_general % Author : sAketanivAsAchArya % Transliterated by : Mrityunjay Pandey % Proofread by : Mrityunjay Pandey % Description/comments : From Chatuh Sampradaya Dig-Darshanm % Latest update : December 3, 2023 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Shriramanandavedantasarah ..}## \itxtitle{.. shrIrAmAnandavedAntasAraH ..}##\endtitles ## (shrITIlAchArya) (siddhAnta ratnamAlA) praNamya bhAShyakR^id rAmAnandaM guruM cha rAghavam | aushrIrAmAnandavedAntasAraM vakShye yathAmati || 1|| tattvaj~nAnaM cha mokShe hi mumukShorhitakArakam | tadvij~nAnarthA mityetachChruterarjyaM cha tad guroH || 2|| pramANapratipanno.artha budhaistattvaM prakIrttitam | tattvaM cha dvividhaM proktaM dravyAdravyavibhedataH || 3|| tatra dravyamupAdAnamadrarvya tadvilakShaNam | jAjaDavibhedAchcha dravyaM dvidhA mataM budhaiH || 4|| svayamprakAshamajaDaM jaDaM tasmAdvilakShaNam | prakR^itikAlabhedAchcha jaDaM tatra dvidhA matam || 5|| vij~neyA prakR^itistatra samaguNatrayAshrayaH | chaturviMshatidhA sA hi sAvayavA matA budhaiH || 6|| vikArotpAdakatvAt sA prakR^itiriti kathyate | avidyA kathyate sA hi yato j~nAnavirodhinI || 7|| mAyA.abhidhIyate sA yat vichitrasR^iShTikAriNI | avyaktaM seshvarechChAtaH kAryonmukhI yadA bhavet || 8|| mahadutpadyate.avyaktAt tridhA tad guNabhedataH | aha~NkArastridhA tasmAt sAtvikAdivibhedataH || 9|| ekAdashendriyANi syuH sAtvikAha~NkR^iteH kila | j~nAnakarmendriyatvAbhyAM dvidhA tAni matAni hi || 10|| j~nAnaprasaraNe heturAdimaM ShaDvidhaM cha tat | manaHshravaNachakShustvagrasanaghrANabhedataH || 11|| j~nAnendriyaM sukhAdeshcha shabdAdegrahakaM matam | karmaNyuchchAraNAdau tu shaktaM karmendriyaM khalu || 12|| vAkpANipAdapAyUpasthabhedAt pa~nchadhA cha tat | tAmasAha~NkR^iterjAtaM tanmAtraM shabdasa.nj~nakam || 13|| tasmAnnabhastataH sparshatanmAtraM cha tato marud | tato rUpaM tatashchAnirjalahetustato rasaH || 14|| jalAd gandhastato bhUtaM jAyate kShitisa.nj~nakam | etaiH pa~nchIkR^itairbhUtairaNDotpattirmatA budhaiH || 15|| tribhiH satvAdibhirhIno jaDaH kAlatayA mataH | dvividhaH sammataH kAlashchAkhaNDAkhaNDabhedataH || 16|| tatrAkhaNDo vibhunityo bhUtAdibuddhikArakaH | anityAstu muhUrttAdyA bhedAH khaNDasya kIrttitAH || 17|| ajaDaM tu dvidhA bodhyaM parAkpratyagvibhedataH | bhAsamAnaM parasmai hi parAktattvaM dvidhA matam || 18|| tatra nityavibhUtirhi shuddhasattvamayI matA | dharmabhUtaM cha yajj~nAnaM tanmatashchAparaH parAk || 19|| achetanaM mataM j~nAnaM shuddhasatvaM cha paNDitaH | pramANaM tu shrutishchAdye tripAdasyAmR^itaM divi || 20|| matA nityavibhUtiH sA muktAnAM brahmaNastayA | bhogyabhogopakaraNabhogasthAnamayI khalu || 21|| Urdhvadeshe.aparichChinnA sA.adhastAnna matA tathA | nityA chaitanyahInA cha sA.a.anandAdipaderitA || 22|| j~nAturj~neyAvabhAso hi j~nAnatvena prakIrttitaH | dharmadharmivibhedAddhi j~nAnaM dvidheti vakShyate || 23|| AtmadharmatayA bhAti prabhAvat tatra chAdimam | satyaM j~nAnami tishrutyA j~nAnasya dravyatA matA || 24|| na vij~nAturi tishrutyAM shrutA j~nAnasya nityatA | Ishvare nityajIveShu j~nAnaM nityaM mataM vibhu || 25|| karmAvR^itaM hi baddheShu mukteShu prAk tadAvR^itam | naShTotpannapratItistu sa~NkochAchcha vikAsataH || 26|| svApe j~nAnatirodhAnaM tamovisheShasannidheH | j~nAne dravyatvasattve.api prabheva guNatA matA || 27|| viShayasatyatAhetorj~nAne svataH pramANatA | svAnyanirvAhakatvena sUryavat svaprakAshatA || 28|| jIvo.aNushchetano vyApto j~nAnenAkhilavarShmaNa | jhaTiti tena jAnAti sarvadehasukhAdikam || 29|| dadhAti yugapad yogI sharIrANi bahUni cha | yAti lokAntaraM jIva AyAtyatra tataH punaH || 30|| tato jIvavibhutvaM na manyate j~nAnibhirjanaiH | jIvAtmanastato.aNutvaM doShahInaM mataM budhaiH || 31|| adR^iShTaM rAghavechCheva sarvatra vyApakaM hi tat | tatastat tat padArthAstu tatra tatrodbhavanti cha || 32|| jIvasya madhyame mAne tvanityatvaM ghaTAdivat | akR^itasya cha samprAptirnAshastathA kR^itasya cha || 33|| AtmanityatvavaktrINAM shrutInAM cha virodhitA | anyadehe cha samprApte shaithilyamAtmanashcha hi || 34|| jAnAmIti pratItyA cha jIvo j~nAnAshrayo mataH | shrutau j~nAnasvarUpatvaM varNitaM pratyagAtmanaH || 35|| j~nAnadvayaM mataM tasmAd dharmadharmiprabhedataH | ubhayorj~nAnayorvede varNitA nityatA.api cha || 36|| ekanAshe hi naShTA syAdindriyasa~NghajIvatA | ekaikasya tu jIvatve tattannAshe vinAshitA || 37|| mate dehasya jIvatve vyabhichAro mR^ite bhavet | anityatvaM bhavejjIve dehena sadR^ishaM tathA || 38|| mamandriyaM tanuH prANo buddhishchetipratItitaH | manyate nAtmanaH prAj~nairindriyAdisvarUpatA || 39|| shrutismR^ityo rajonitya mityevaM nityatA matA | pratyagAtmA.ajaDastasmAj j~neyo j~nAtA cha sammataH || 40|| sukhamasvAptamityetatpratItyA sukharUpakaH | yatheShTaviniyogaH sheSho rAmasya sheShiNaH || 41|| dhAryatvAchcha niyAmyatvAdAtmA dehaH parAtmanaH | bhinno jIvo vibhoH svasya chAtmanaH paramAtmanaH || 42|| tattvatpadoktayoraikyaM parAntaryAmiNoH khalu | tattvamasItivAkye hi naikyaM jIveshayormatam || 43|| prabhAvataH prabhAtulyo vishiShTasya visheShavat | brahmaNeM.asho mato jIvo jIvasya brahmatA na tat || 44|| pratibimbastvavidyAyAM jIvashcha brahmaNo nanu | maivaM sidhyati nAvidyA hyAshrayAnupapatitaH || 45|| pratibimbe hi duHkhAderabhAvAjjIvatA na cha | maivaM yat pratibimbo.asau vidvadbhirbimbavanmataH || 46|| iti vaktuM na shakyaM hi kutashcheduchyate yataH | sarvairlokairvilokyante jIvA duHkhAdisaMyutAH || 47|| na cha duHkhAdayo bimbe nirvisheShe tu brahmaNi | pratibimbe na jIvatvaM tasmAt sambhavenna hi || 48|| kiM cha rUpavihInasya pratibimbo na jAyate | dR^ishyate pratibimbo nu rUpahInavihAyasaH || 49|| maivaM yat pratibimbo.asau prakAshAdermato budhaiH | kuto nIrUpavAyoshcha pratibimbo na dR^ishyate || 50|| parichChinnavidhoreva pratibimbo jale khalu | pratibimbaH kathaM jIvo.aparichChinnasya brahmaNaH || 51|| pratibimbo.asti jIvashchedekadeshasya brahmaNaH | hanta tadA hyanityatvaM sAMshatvAd brahmaNo bhavet || 52|| avidyayA.advitIyatvaM nashyati brahmaNo yataH | nAto.avachChedikA.avidyA jIvabhAve tu brahmaNaH || 53|| brahmaNo bhedashUnyatvAjjIvasya na vivarttatA | sarpabhramo na sarpe hi kintu rajjau budhairmataH || 54|| AchAryasArvabhaumena rAmAnandena dhImatA | vedAntadarshanAnandabhAShye jIvAstridhA matAH || 55|| baddhA muktAstathA nityA baddhA baddhAshcha karmaNA | rAmabrahmAnukampAtaH puNyAt satAmanugrahAd || 56|| mumukShA jAyate bhavyA jIvasya hR^idaye shuchau | tadA satsa~NgatiM kurvan guruM chAsau prapadyate || 57|| rAmapAdaprapanno.asau tato gurumukhAd bhavet | shrImadrAmaprapattyA cha ChinnamAyAnvayastataH || 58|| tato.archirAdimArgaM cha yAti hArdAnukampayA | tatashcha virajAsnAnAd divyadeho bhaveddhi saH || 59|| sAkete cha samApnoti rAmaM brahma parAtparam | svaM rUpaM tatra samprApya rAmaM chAnubhavatyapi || 60|| bhogasAmyamavApnoti rAmasya brahmaNastadA | tato nAvarttate mukto mR^ityuloke.atha karhichit || 61|| mAmupetya tu kaunteya punarjanma na vidyate | ityetad bhagavadvAkyaM pramANaM tatra chAsti hi || 62|| sarvalokagatau shakto muktaH sR^iShTyAdivarjitaH | saMsAritAM cha na prAptA nityA hanumAdAdayaH || 63|| Ishvaro brahma rAmashcha shabdA hyekArthabodhakAH | tatra vedAntibhishchoktaM brahma hi vibhu chetanam || 64|| mahAntaM vibhumi tyevaM vibhutvaM brahmaNaH shrutau | vibhu brahma svarUpeNa svabhAvAchcha mataM budhaiH || 65|| j~naH kAlakAla ityevaM shrutaM brahma hi chetanam | vedAhaM samatItAni ityuktAvapi tAdR^isham || 66|| kAlasya vibhutAyAM chAchetanatvAnna brahmatA | jIvasya chetanatve.api brahmatA nAvibhutvataH || 67|| sadA doShavihInashcha svata eva hi rAghavaH | svataH so.atha mato nityaM kalyANaguNasAgaraH || 68|| rAme.apahatapApme ti heyA guNA hi varjitAH | shrutAstu satyakAmashche tyevaM divyA guNAH khalu || 69|| ete chAnye cha bhagavan nityA yatra mahAguNAH | ityevaM rAmachandrasya guNAnAM nityatA matA || 70|| svAbhAvikI tivedokteH svAbhAvikA harerguNAH | brahmasvabhAvo nAvidyA te.avidyopAdhikA na tat || 71|| tadyathA rathasyAreShu ityAdishrutimAnataH | sarvAdhAro mato rAmaH prANAkhyaH parameshvaraH || 72|| sa bhagava kasminne tachChrutivAkyapramANataH | sve mahimni sthitvAddhi rAmAdhAro na kashchana || 73|| chidachidAM cha sarveShAM niyantR^itvaM nira~Nkusham | AntarabAhyabhedAbhyAM dvidhA tat paramAtmanaH || 74|| antaryAmitayA chAdyaM shrutyA smR^ityA.antimaM matam | eSha sarveshvaraH eSho.antaryAmI ti shruteshcha hi || 75|| pradhAnakShetraj~napatiH ityetachChrutimAnataH | rAmasheShA matAH sarve sarvasheShI cha rAghavaH || 76|| sarvandehakatA rAme sarvAtme ti shrutau shrutA | jagat sarvaM sharIraM te itivAkye cha brahmaNaH || 77|| tachchaitanyApR^ithaksiddhadravyaM hi tattanuH kila | rAmaM prati tathA bhUtAH sarve rAmatanurmatAH || 78|| sarvakarmasamArAdhyaH sarvakarmaphalapradaH | sarvadehashcha sarvastho rAma eva na chAparaH || 79|| yato ve yAdirUpeNa brahmaNi nikhilAtmani | bhR^iguvallyAM shrutA rAme jagajjanmAdihetutA || 80|| upAdAnaM nimittaM cha jagato rAma eva hi | nimittAntarasadbhAve kupyedadvayatAshrutiH || 81|| vaidikaM sammataM prAj~nai rAme cha hetutAdvayam | sR^iShTyAdau hi shrutAvuktamUrNanAbhinidarshanam || 82|| upAdAnaM yathA hyAtmA nimittaM cha sukhaM prati | tathopAdAnatA rAme jagatashcha nimittatA || 83|| sUkShmAchichchidvishiShTo hi rAmo vishvasya kAraNam | sthUlAchichchidvishiShTashcha shrIrAmo jagadAtmakaH || 84|| abhedashchAnayoryasmAt kAryakAraNabrahmaNoH | vishiShTAdvaita siddhAntaH sammato vaidikaistataH || 85|| bhedasya vAdikAshchAthAbhedasya vAdikAH khalu | sa~NgatAH shrutayashchAtra siddhAnte yuktayastathA || 86|| sadvArakamupAdAnaM jagato rAghavo yataH | tato vikAradoShasya shrIrAme sambhavo na hi || 87|| rAmo vishvasya hetutvAnnirvisheSho na sammataH | samAdhikaniShedhAt sa na mAyopAdhiko mataH || 88|| tameva viditvA chetadvedavAkyapramANataH | mumukShUNAmupAsyashcha shrIrAmaH sakaleshvaraH || 89|| rukmavarNamitishrutyA rAmo.alaukika vigrahaH | divyarUpAdivaishiShTyaM \ldq{}bhArUpa\rdq{} iti tatra hi || 90|| na tasya prAkR^itA mUrtirmAsamedo.asthisambhavA | niShiddhaH prAkR^ito deho rAme divyatanAviti || 91|| tadvishvarUpavairUpyaM rUpamanyaddharermahat | varjitaM prAkR^itaM rUpaM divyarUpe harAviti || 92|| nAkAraNAt kAraNAdvA kAraNAkAraNAnna cha | ityAdyuktayA cha rAmasya dehagrahoM nijechChayA || 93|| shrutyanvitashcha sarvaj~naH sarvashaktiH shrutishrutaH | muktidaH parayA bhaktayA shritAghaM naiva pashyati || 94|| sAdhanasaptakAjjAtA j~nAnakarmA~NgiNI tathA | rAmasmR^itiravichChinnA bhaktiH sammatA budhai || 95|| sAdhyasAdhanabhedAbhyAM sA dvidhA parikIrttitA | navadhA sAdhanabhaktirhi shravaNAdirmatA budhaiH || 96|| sAdhyabhaktiH prapattirhi rAmAyAtmanivedanam | prArabdhanAshinI chaiShA tvAnukUlyAdikA~NginI || 97|| janAn saMrakShituM rAmo.avatArI pa~nchadhA sthitaH | antaryAmI paro vyUho vibhavo.archAvatArakaH || 98|| anantakaruNAshAlisItayA saha shobhitaH | parAtpare cha sAkete rAmo paratayA mataH || 99|| divyadehaguNo divyashAstrAstrabhUShaNastathA | archirAdikapaddhatyA samprApyo mokShasaukhyadaH || 100|| vAsudevAdayo vyUhA guNadvayavibhUShitAH | upAsituM janAnAM cha karttuM cha sarjanAdikam || 101|| matsyAdayo.avatArAshcha vibhavatvena sammatAH | antaryAmI cha rAmohi sarvAntaHsthaH prakIrttitaH || 102|| rAmasyArchAvatArastu hemAdripratimAtanuH | ShADguNyena vishiShTashcha sulabho muktidastathA || 103|| adravyaM dravyabhinnaM hi dashadhA tat prakIrttitam | satvaM hi j~nAnakR^it tatra pravR^itteH kAraNaM rajaH || 104|| pramAdamohahetustu tamashcha prakR^iterguNAH | shrotrasya viShayaH shabdaH sparshastvachashcha sammataH || 105|| rUpaM cha chakShuShastadvad rasanAyA raso mataH | ghrANasya cha mato gandhashchaite vyomAdipa~nchake || 106|| shaktistu hetuhetutvanirvAhikA matA budhaiH | saMyuktaMvyavahArasya saMyogaH kAraNaM matam || 107|| shaktistathA cha saMyogaH sarvadravyaguNau smR^itau | siddhAnte j~nAnatattve tu nAdravyatvaM hi sammatam || 108|| shrIsAketanivAsAkhyaTIlAchAryeNa nirmitA | siddhAntaratnamAleyaM bhUyAt siddhAntabodhinI || 109|| iti shrIsAketanivAsAchAryavirachitaH shrIrAmAnandavedAntasAraH sampUrNaH | ## Encoded and proofread by Mrityunjay Pandey \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}