Purvachataka Ashtakam

 पूर्वचातकाष्टकम् 
वातैर्विधूनय विभाषय भीमनादैः
      सञ्चूर्णय त्वमथवा करकाभिघातैः ।
त्वद्वारिबिन्दु परिपालितजीवितस्य
      नान्या गतिर्भवति वारिद चातकस्य ॥ १॥

चातकस्त्रिचतुरान् पयः कणान्
      याचते जलधरं पिपासितः ।
सोऽपि पूरयति भूयसाम्भसा
      चित्रमत्र महतामुदारता ॥ २॥

शक्यते येन केनापि जीवनेनैव जीवितुम् ।
किन्तु कौलव्रतोद्भङ्गप्रसङ्गः परदुःसहः ॥ ३॥

गर्जसि मेघ न यच्छसि तोयं
      चातकपक्षी व्याकुलितोहम् ।
दैवादिह यदि दक्षिणवातः
      क्व त्वं क्वाहं क्व च जलपातः ॥ ४॥

वापी स्वल्पजलाशयो विषमयो नीचापगाहो ह्रदः
      क्षुद्रात्क्षुद्रतरो महाजलनिधिर्गण्डूषमेकं मुनेः ।
गङ्गाद्याः सरितः पयोनिधिगताः सन्त्यज्य तस्मादिमान्
      सन्मानी खलु चातको जलमुचामुच्चैः पयो वाञ्छति ॥ ५॥

बीजैरङ्कुरितं नदीभिरुदितं वल्मीभिरुज्जृम्भितं
      वृक्षैः पल्लवितं जनैश्च मुदितं धाराधरे वर्षति ।
भ्रातश्चातक पातकं किमपि ते सम्यङ्न जानीमहे
      यत्तेस्मिन्न पतन्ति चञ्चुपुटके द्वित्राः पयो बिन्दवः ॥ ६॥

नदेभ्योऽपि ह्रदेभ्योऽपि पिबन्त्यन्येऽवयःपयः ।
चातकस्य तु जीमूत भवानेवावलम्बनम् ॥ ७॥

नभसि निरवलम्बे सीदता दीर्घकालं
      त्वदभिमुखनिविष्टोत्तानचन्चूपुटेन ।
जलधर जलधारा दूरतस्तावदास्तां
      ध्वनिरपि मधुरस्ते न श्रुतश्चातकेन ॥ ८॥

इति पूर्वचातकाष्टकं समाप्तम् ।

Encoded and proofread by Aaditya Kalyanaraman