भारतभूमिर्विलसति
भारतभूमिर्विलसति ।
वैदिक-सौगत-नास्तिकचार्वाकार्हत-प्रभृतिबहुधर्माः
वादे वादे बोधं, यत्र लभन्ते मुदोत्फुल्लाः ॥ १॥
औदार्यं धार्मिक्यं आध्यात्म्यं नित्यप्रगतिशीलत्वम् ।
अन्ये चापि यदीयाः, विश्वस्मिन् सद्गुणाः ख्याताः ॥ २॥
प्रकृतिविलासो यस्यां, विकिरति हासं स्वकीयमवदातम् ।
कष्ट सहिष्णुत्वं च, यस्याः प्रकृतौ सहजसिद्धम् ॥ ३॥
विरोधिनां तत्त्वानां, सत्त्वानाञ्चापि विषमवृत्तीनाम् ।
समन्वयं या कुरुते, नवनवशोभाभिवृद्ध्यर्थम् ॥ ४॥
आशावादरतायाः, आदर्शोद्घोषणा सुनिपुणायाः
यस्या निखिलापीयं, वसुधैव कुटुम्बकं भवति ॥ ५॥
लोकोत्तरचरितानां, लोकाराधन नियुक्तमनुजानां
या जन्मभूमिरुदिता, रुदिता अपि यत्र हसिताः स्युः ॥ ६॥
स्नेहं दयां च सौख्यं, जायामपि यत्र लोकपूजार्थम् ।
मुञ्चन् रामोऽद्यापि भगवानिव पूज्यते लोकैः ॥ ७॥
गीता गङ्गा गावो, गीर्वाणगवी तथा च गीतानि ।
ग्रामाः गुरवो ग्रन्थाः, यस्या गरयन्ति गरिमाणम् ॥ ८॥
अक्रोधेन क्रोधं, साधुतया चाप्यसाधुतासरणिम् ।
दानेन या कदर्यं, जयेदहिंसाबलेन हिंसां च ॥ ९॥
सत्पुत्राणां हि यथा, कुपुत्रकाणां तथैव या चेष्टाः ।
समबुद्ध्या किल सहते, यतो न माता कुमाता स्यात् ॥ १०॥
वाणीविहारशीला, शीलाब्धितरङ्गिता जलधिरशना ।
सुजला सुफला शस्यश्यामा सुखदा तथा वरदा ॥ ११॥
अगणितगुणगणपूर्णा, चित्रविचित्रैर्जनैस्सदा लसिता ।
आर्या भारतभूमिर्विलसति जगतीतले सेयम् ॥ १२॥
जय भारतभूमे ! (संस्कृतकाव्यम्)
रचना - डाॅ. रमाकान्त शुक्लः
Proofread by Mandar Kulkarni