श्रीचक्रवर्णनम्
मुनयः -
कथं देव्या तारकारे पुरं श्रीपुरनामकम् ।
कल्पितं श्रीमहेशाज्ञावशतस्तददाद्य नः ॥ १॥
स्कन्दः -
यथा देव्या निर्मितञ्च श्रीपुरं श्रृणुत द्विजाः ।
कामेशेन द्विजेनैव (शिवेनैव) सा प्रोक्ता परमेश्वरी ॥ २॥
ललिता श्रीमहादेवी सैव त्रिपुरसुन्दरी ।
मनसा चिन्तयामास पुरं तत्र मनोरमम् ॥ ३॥
मणिप्राकारशतकैर्भूधराकारगोपुरैः ।
मणिमाणिक्यखचित नवरत्नोरुकान्तिभिः ॥ ४॥
प्रफुल्लसुमनामोदिरत्नवृक्षवनावृतम् ।
कल्पवाटीपरिवृतनीपोद्यानविराजितम् ॥ ५॥
सुधासिन्धुतरङ्गौघरम्यपर्यन्तमारुतम् ।
नवरत्नागारसौधकुम्भोद्यत्कान्तिकान्तितम् ॥ ६॥
दिव्यमुक्तावलीकॢप्तसरावलि(वल्य)विभूषितैः(विभूषितम्) ।
गोमेदपुष्परागोद्यत्प्रवालमणितोरणैः ॥ ७॥
हीरजालकसञ्छन्नकुम्भवमौलिविराजितेः ।
सौधपङ्क्तिसमुत्सेधविशालायुतशस्तदा ॥ ८॥
मणिमाणिक्यखचितनवरत्नविचित्रितैः ।
धूपितैस्तगरामोद(पार)पाटीरोशीरचन्दनैः ॥ ९॥
पुरद्वारैर्धवलितगवाक्षवलभीयुतैः ।
मण्टपावलिसञ्छन्नमौलिपालिततद्युतिः ॥ १०॥
मणिरोचिचितादर्श कुट्टिमोद्यत्कवाटकैः ।
प्राक्पश्चादुत्तरे चैव दक्षिणे पूर्वतः क्रमात् ॥ ११॥
मणिगोपुरमौलिस्थहीरोद्यत्कलशप्रभैः ।
तिररकारितचन्द्रार्कैः प्राकारैर्मणिकल्पितैः ॥ १२॥
नियुतायुतगोद्भासिसमुच्छ्रारायोरुमण्डलेः ।
गोमेदपुष्परागेन्द्रनीलवैडूर्यहीरजैः ॥ १३॥
मुक्ताविद्रुमरक्ताच्छततिकान्तिविराजितैः ।
गरुडोद्गाररत्नानां मण्टपावलिशोभितैः ॥ १४॥
हीरसौधमणि(सौधैर्मणि)प्रोद्यद्वातायनगवाक्षकैः ।
देवीविहारसदनैर्मदनान्तकरस्य च ॥ १५॥
पर्यन्तरत्नमालादिछन्नमौलिविराजितैः ।
चन्द्रोपलमहासौधैश्चन्द्रासारैकनिर्झरैः ॥ १६॥
रम्यादर्शमहासौधै रत्नपुष्पविराजितैः ।
याली(पाळी)पालीचितानेकमयूरवरहंसकैः ॥ १७॥
गजसौधैर्हंससौधैस्सिह्मसौधैश्च भास्वरैः ।
तुरङ्गरथसौधेश्च शार्दूलोत्तमसौधकैः ॥ १८॥
तत्तत्प्राकारान्तराले श्रीदेव्या मनसाऽऽततैः (मनसा ततैः) ।
सुरत्नतरवस्तत्र मणि(महा)पुष्पकला(फला)वृताः ॥ १९॥
चन्दनानां च विपिनैर्नयनानन्ददायकैः ।
कल्पवृक्षोरुविपिनैर्नीपोपवनसुन्दरैः ॥ २०॥
कदम्बवनराजीभि(भी) राजद्राजीववापिकाः(कैः) ।
तत्प्रान्तमध्यसौधैश्च नवरत्नविचित्रितैः ॥ २१॥
धारासारगृहैश्चैव भ्रमद्रथगृहैस्तथा ।
मन्दारपारिजातोत्थवनवायुसुगन्धितैः ॥ २२॥
प्रत्यग्रकेतकोद्भासिचम्पकोद्दामसौरभैः ।
कुरवाशोकवकुलरसालमधुकैर्धवैः ॥ २३॥
खर्जूरपूगनारेलनागपुन्नागलोघ्रकैः ।
तक्कोलाङ्कोलहिन्तालमणिरम्भाकपित्थकैः ॥ २४॥
तगरागरुकेदाररदेवदारुमधूककैः ।
चिर(चिरि)बिल्वैश्च बिल्वैश्च मधूकाम्रातकैर्धरुवैः ॥ २५॥
वल्लयस्तत्रराजन्ति(न्ते) द्राक्षे(क्षै)लापिप्पलीयुताः ।
मरीचयः कुन्दवल्यः (कुन्दमल्यो) जाजीकाः चन्द्रिकायुताः ॥ २६॥
तद्रम्यकुसुमामोदिसौम्यबन्धुरमारुतः ।
हंसा मयूराश्च पिका कोकसारसपङ्क्तयः ॥ २७॥
कापोतशारिकारावमृगाश्च चमरीगणाः ।
कुरङ्गा हस्तिनः कोलाः सञ्चरन्ति वने मुदा ॥ २८॥
नयनानन्द दं नित्यं श्रीपुरे मणिद्वीपके ।
पद्मिन्यो विविधास्तत्र रत्नसोपानमण्डिताः ॥ २९॥
प्रान्तरत्नोद्यतमहामण्टपावलिभासुराः ।
तत्र देवद्रुमापारवनराजिविराजितम् ॥ ३०॥
तत्प्राच्यां मणिसङ्कॢप्तं दण्डिनीधाम सुन्दरं (उत्तमम्) ।
नानारत्नमणिभ्राजिसिन्धुरौघविराजितम् ॥ ३१॥
भद्रमन्द्रैर्भद्रमृगैश्चतुर्दन्तालिशोभितैः ।
कटस्रवन्मदभरैः कुम्भोद्यत्पाण्डरारुणैः ॥ ३२॥
मणिग्रैवेयघण्टादि कुथाङ्कुशविभूषितैः ।
पूर्वतो भाति शैलेन्द्रनिभैर्वारणसत्तमैः ॥ ३३॥
दक्षिणे तत्र प्राकारो नवरत्नविराजितः ।
मन्त्रिण्यास्तत्र तद्धाम नवरत्नविचित्रितम् ॥ ३४॥
उच्चैःश्रवाधिकैरश्वैर्नानावर्णैर्बलोत्कटैः ।
कल्माषिस्तित्तिरप्रख्ये रक्तकर्बुरश्वेतकैः ॥ ३५॥
नीलपीतकमाञ्जिष्ठैर्मयूरसदृशैर्हयैः ।
तत्राश्वकोटिभिर्युक्ता मन्त्रिणी सेविता तदा ॥ ३६॥
मन्त्रिण्याः (मुद्रिण्याः) पश्चिमे धाम नवरत्नविचित्रितम् ।
कुम्भोद्यन्मणिकॢप्ताक्षचक्रजालपताककैः ॥ ३७॥
युगन्धराक्षफलकैर्घोणाकर्बुरशोभितैः ।
रथेश्च कोटिभिस्तत्र शोभिता मन्त्रिणी (मुद्रिणी) तदा ॥ ३८॥
वाराह्याश्चोत्तमं धाम रत्नावलिविभूषितम् ।
सापि प्रमुदिता नित्यं पाति तं योगिनीगणैः ॥ ३९॥
नवकोटिभिरत्युग्राः प्रासा(पाशा)सिवरपाणिभिः ।
नित्यानामन्तरा सद्म पद्मरागमणीततम् ॥ ४०॥
ततो हि परितस्तत्र ज्वालामालिनिका ततः ।
प्राकारो वह्निऽऽवीतः (वह्निनावीतः) पर्यन्तज्वालशोभितः ॥ ४१॥
अनिन्धनो दहत्येषस्वशिखालेहि(डि)ताम्बरः ।
अहोरात्रमविश्रान्तो ज्वालाव्याप्तदिगम्बरः ॥ ४२॥
मातरो वटुकाश्चैव डाकिन्यो योगिनीगणाः ।
यान्ति तत्रान्तरे देव्याः प्राकाराणां शताष्टकम् ॥ ४३॥
मार्ताण्डभैरवश्चैव तथैवानन्दभैरवः ।
प्रमोदभैरवश्चैव तथा वै मोदभैरवः ॥ ४४॥
प्राच्यां प्रतीच्यां तत्पाति (तत्पान्ति) दक्षिणे च तथोत्तरे ।
सुधाकूपाः सुधावाप्यो घृतक्षीरदधिस्रवाः ॥ ४५॥
मघुस्रवास्तथा नद्यः पुटके पुटके मधु ।
सुधाफलास्सदा वृक्षाश्चाम्लानानि सुमान्यपि ॥ ४६॥
(सुधाफला सदा वृक्षा अम्लानानि सुमान्यपि) ॥ ४६॥
योजनायुतगन्धीनि नेत्रानन्दकराणि च ।
द्वीपोऽयं कुमुदाकारस्सुधावार्धि तरङ्गकैः ॥ ४७॥
रञ्जितः परितो भाति मणिसारकैसुन्दरः ।
लक्षद्वयं लोसचनानां (योजनानां) मनसा शिवनिर्मितः ॥ ४८॥
तत्र चिन्तामणितते सौधे परमभास्वरे ।
कामेश्वर्या च कामेशस्तत्र नित्यमुपासते ॥ ४९॥
नानाभोगविहारेश्च नित्याभिः परिसेवितः ।
ब्रह्मविष्ण्वीश्वर सदाशिवरुद्रोरुमञ्चके ॥ ५०॥
निषण्णः परया देव्या कामेशः कामदायकः ।
कामेश्वर्या सदैवास्ते कामदानैकदीक्षितः ॥ ५१॥
कोटिकन्दर्पदर्पघ्नः कपर्दैणाङ्कशोभितः ।
सुरक्तपङ्कजाकारविग्रहस्सुन्दराकृतिः ॥ ५२॥
जपासुमनिभाधिक्यकामेश्या कान्तिव(म)त्तया ।
सेवितो विविधैर्भोगैर्नित्याभिः परिसेवितः ॥ ५३॥
(स्कन्दः -)
पाथोजातभवप्रियाकरमहापङ्केरुहाध्यासिता
पाण्योर्लोलधृताक्ष (पाणिं लोलघृताक्ष) चामरगणैस्संवीजिता सा शिवा ।
नित्याभिः परिसेविता प्रमथपेनाध्यास्त मञ्चोत्तरं
स्वस्यारक्तनखांशुनिर्गतहरिब्रह्मेशलीलायुता ॥ ५४॥
॥ इति शिवरहस्यान्तर्गते भवाख्ये श्रीचक्रवर्णनम् ॥
- ॥ श्रीशिवरहस्यम् । भवाख्यः द्वितीयांशः । अध्यायः १६ ॥
- .. shrIshivarahasyam . bhavAkhyaH dvitIyAMshaH . adhyAyaH 16 ..
Proofread by Ruma Dewan